Het is niet de eenzaamheid maar de ongelooflijk ongrijpbaar grote rijkdom die je omringt.  

Enkel Kai zit samen met mij aan de in paassfeer gedekte ontbijttafel. Hij moet werken😥. Anders had hij, wellicht net als de overige drie mannen, ook nog lekker in zijn nestje gelegen. Rond tienen hoor ik nummer twee de trap afrollen. Heeft afgesproken om te golfen. Nummer drie vraagt of het heel erg is wanneer hij met een paar gasten gaat chillen in de nieuwe sauna van een vriend en nummer vier vindt alles best zolang hij ook maar gametijd krijgt vandaag. Prima, denk ik bij mijzelf, ga allemaal lekker jullie gang. Als ieder vandaag heeft besloten voor zich te denken en handelen, dan doe ik dat ook. Er doemt een reminder op. De Rotterdamse dame in de vorige etappe met haar vader... Had een aantal etappes alleen gelopen en opperde dat het een must is dit te ervaren. What the hell, denk ik.  Ter plekke kies ik voor mijn eigen haggie. Ik pak mijn rugzak, gooi er een fles water en drie boterhammen in, spring in mijn wandelschoenen en zeg gedag. Kwart voor elf zit ik in de trein richting Doetinchem, van waaruit ik met de bus naar De markt in Zelhem ga.

Etappe 15 Zelhem - Braamt 18 kilometer

Om eerlijk te zijn zie ik er toch een beetje tegenop om alleen op pad te gaan. Ben ik wel veilig in mijn eentje in een bos?  Ga ik mij niet eenzaam voelen of is het niet saai? Ondanks ik af en toe denk, "zal ik weer terug gaan" blijf ik toch zitten en zet de reis richting Zelhem voort. De Camino, wat mijn uiteindelijke doel is, zal ik wellicht ook in mijn eentje lopen dus wat loop ik nu te zeuren over een 18 kilometer stukkie!! 

Even voor één uur stap ik in Zelhem uit.

Ook vandaag heb ik, net als vorige week bij aankomst in Zelhem, geen indruk van een sfeervol dorp cq dorpsgemeenschap. De moeite om het dorp te verkennen heb ik daarom niet dus stevel ik gelijk op de Lambertikerk af. 

De kerk stamt uit de 15e eeuw. In de tweede wereldoorlog is Zelhem, wat een voormalig esdorp is, ernstig verwoest. Wellicht dat dit verklaart waarom het dorp niet de sfeer heeft die ik in menig ander esdorp wel heb ervaren. Ook de Lambertikerk was zwaar beschadigd en is direct na het einde van WOII opnieuw opgebouwd.

Tegenover de kerk staat een paal met daarop een vrouw. Ze draagt een hoofkapje en grote klompen en vliegt op een bezemsteel. Het blijkt Smoks- Hanne te zijn. Nooit van gehoord. Hongerige nieuwsgierigheid borrelt weer op.

Smoks Hanne was een markante vrouw die in oud Zelhem woonde maar over wie eigenlijk niet zo heel veel bekend is. Wat we weten is dat ze in een hutje in het bos woonde, een kruidenvrouw met genezende krachten was en helderziende gaven had. Het klinkt in ieder geval heel spannend. De legendes rond Smoks Hanne worden met de tijd grootser. Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen. Een kruidenvrouwtje uit het bos ... daar hangt natuurlijk een mysterie omheen. De legendes worden zo groots dat ze inmiddels is gepromoveerd tot een goede toverheks! Ik vind het dan toch leuk dat er door een dorp, wat op mij als een sfeerloos gehucht overkomt, zo'n magische legende zwiert. Daar  houd ik wel van. Uiteraard mag het verhaal van Smoks Hanne niet in mijn reisverslag ontbreken!

Het verhaal over Smoks Hanne
Naar een verhaal van meester Klopman.

Die het weer van de oude doodgraver had gehoord, rond 1850!

In Zelhem woonde ‘s ’n heks. Eur name was Smoks-Hanne.
Umdat ze altied rondsmokste met völs te grote klompen an.

Bi-j ‘Lemkes Beumken’ in ’t bos, door woonde ze in ’n hut.
Ze was veur raegen en veur wind, er taam’lek goed beschut.

En op ’n bessem vlaog ze rond, maor nimmer aoverdag;
Allenig in de ‘Oelenvlog’ en midden in de nacht.

Ze zweefde aover ’t Zelhems darp en aover ‘Polheers Gracht’.
Ze was ook stik zo ni’j niet meer en van een stark geslacht.

En zakte ze op ’t land ’s neer en stond door wat te blujen,
Dan kon i’j der vaste van op an, dan wol der niks meer grujen.

’n Jonge boer die lotten mos, was liever geen saldoat.
Die ging gewoon naor Hanne hen en vreug eur um eur raod.
Ze zei: ‘Nei in ow ni-jste hemd, ’n Klaverblad van vier.
Dan lot i-j ow der vast niet in.

De road van Hanne, die was best.
De boer hef eur als dank, toen ’t net zoo uut kwam, op ’n keer der ’n ni-je bessem veur emaakt.

Door vloag ze joren nog op rond, die was niet te verslieten.
Totdat ze op ’n zeek’re dag ‘de klompen achteruit ging smieten’

De klompen vielen in ’t darp, tegen de Zelhemse toren, zodat ze door twee gaten deurhen ‘boorden’.
Die gaten zitten der nog in en wordt gebruukt deur doeven.
Soms kump de geest van Hanne der nog wel ’s deurstoeven.

Op ’t laatst, toen was ze bi-jnao dood alleen ‘op ’t starven nao’,
Dri-j dage lei ze door al hen, ze was onmundig tao.

‘Dat ik niet kan starven, ligt verdreid’ zei ze, ‘allenig in mien hemd.
Dat is ’s zondags in mekare eneid, dat is mien alleen bekend’.

Toen trokken ze eur ’t hemd van de rug en gaf ze meteen de laatste zucht.
Dit is Smoks-Hanne eur verhaal. Ze gaf raod an armen en an rieken. En as i-j der meer van wetten wilt, mot i-j in Zelhem maor is, noar heur standbeeld kieken.

Effin, tot zover het verhaal van Smoks-Hanne. Ik loop gelijk na de kerk links en moet een stuk door een jaren 70 woonwijk waarna een stukje industrieterrein. Ik had een reisverhaal van een Pieterpadder gelezen waar ze beschreef dat het eerste stuk vanuit Zelhem wel even doorbijten was omdat je door saaie woonwijk en industrieterrein zou gaan. Ik had mij dus een beetje schrap gezet maar het is slechts (maximaal) een kilometertje door saai gebied, zeg 10 minuten lopen, en je bent er doorheen. Als dit al "Doorbijten" wordt genoemd?? 

Bij een huis zie ik een tuin vol versieringen. Er is een baby geboren. En jongen met de naam "Koos". Van binnen moet ik een beetje lachen. Typisch een naam voor deze streek. 

Langs de Royal Buisman boter fabriek  loop ik het laatste stukje saaie straat door. Een hond komt enthousiast vanuit een voortuin op mij afgerend. Terwijl ik het beestje over zijn bol aai komt de eigenaar erachteraan gehobbeld. "Oohh bennie oak het Pietnpad oant leupen?". Ja zeker meneer. In, gelukkig niet te zwaar, dialect begint de man te vragen. Hoever, hoe vaak, is het goed te doen....  Ik vertel dat ik met verschillende mensen loop maar vandaag voor het eerst alleen, en ik daar wel een beetje tegenop zie. De man stelt mij gerust. Nee in het bos ben je juist beschermt. Je moet niet bang zijn. Dat wordt er van ouds maar in gepropt dat je als vrouw niet veilig bent alleen in een bos. Maar er gebeurt je echt niets.  De man is te lief. Hij vertelt dat zijn vrouw vandaag jarig is en dat ze ook binnenkort aan het Pieterpad gaat beginnen. "Joa wie weunen all zoolang oan het Pietnpad zelf. Ze vond dat het er neu moar ens een keer van moest kommn".  Hij praat over de B&B waar zijn vrouw heeft geboekt. Ja, dat wordt gerund door twee mannen, zegt hij, waarna hij mij gelijk uitlegt dat hij en zijn vrouw daar geen problemen mee hebben. Twee mannen als stel of niet. Ik knik en reageer er verder niet op. Tja, hieraan merk je dat je in een dorp ver van de voorbijrazende en levendige wereld zit.  Een homostel, die samen iets runnen, is dat een issue waar wij over nadenken? Nee toch!   Het feit dat er hier tegenover mij iemand staat die geen problemen met homoseksualiteit heeft maar kennelijk het gevoel heeft dit uit te moeten leggen vind ik een gewaarwording.  Effin, ik zeg de man gedag en eigenlijk de zorgen die ik had om alleen te lopen zijn als sneeuw voor de zon verdwenen. Met een stevige pas ga ik op weg.

Ik steek de  Stikkenweg over en kom op een smal zandpad. aan de ene kant weiland aan de andere kant tuinen. Mensen hebben hier nepdieren in de tuin staan waarbij het van ver weg lijkt of het echt is. Vanuit de trein en bus zag ik dit ook al in diverse velden. Echt koeien en paarden die gewoon van kunststof zijn. In een bocht kijk ik door de struiken en zie een enorme haas rechtop in een schuurtje staan. Deze lijkt verre van echt dus ik vraag mij af of het beeld puur voor de paasdagen hier is neergezet.

Nadat ik aan het einde van het pad een asfaltweg over moet steken waarna ik al snel een breed zandpad op moet, kom ik echt weer terug in de natuur. Het is een breed zandpad met aan weerszijde wijde grasvelden en/of akkers. De zon die ik in de afgelopen etappes boven mij had is nu ver te zoeken. Een zwaar wolkendek heeft de zonnestralen vervangen en af en toe voel ik een paar spetters. Maar toch is het prima wandelweer. Lekker fris. Precies goed en zoals je het als wandelaar eigenlijk wil hebben qua temperatuur.

Het gebied lijkt een beetje alsof het in kavels is verdeeld (logisch natuurlijk). Op iedere hoek van de straat, of zandpad, is een boerderij te zien met voor of naast zich alleen maar akker of weiden die in een enorme vierkant is afgetekend door prikkeldraad. Doordat er wel bomen aan weerzijden van de paden staan doet het een beetje aan alsof je over een laan loopt. Het is heerlijk om hier te wandelen.

In diverse bomen vind ik haasjes of papiertjes met vragen erop. Overal kom ik het tegen. Allerlei speurtochten die in verband met Pasen zijn uitgezet. Hoe heerlijk wanneer je hier als kind woont en je in de vrije natuur zonder hinder van gevaarlijke wegen hier kan bonjouren om paaseieren te zoeken en speurtochten te doen. Een perfecte omgeving voor dit soort dingen. 

Het gebied wordt langzaamaan kaler. De bomen langs de zandwegen verdwijnen mondjesmaat. Ene zijde houdt ik weideveld, aan de andere zijde zie ik omgeploegde akker. Ik wandel langs "Heidenhoek". Een plattelandsbuurtschap. Op de plaats waar ooit een molen stond is in 1904 een grote graanmaalderij opgericht. "Heidenhoek".  De maalderij had ook een winkel en een boerderij aan zich gebonden die beiden van grote functie waren in de gemeenschap. Dit soort bedrijven worden in dit oude Kampenlandschap  "de Kathedralen", genoemd. Velen zijn gesloten en  gesloopt vanwege de schaalvergroting en fusies. Kathedraal Heidenhoek is niet gesloopt maar staat al wel sinds eind jaren 90 leeg. Het ziet er naar uit dat ook deze laatste kathedraal het uiteindelijk moet ontgelden en tegen de vlakte zal gaan om plaats te maken voor woningen.

Ik blijf de zandweg volgen. Eigenlijk kan je ook nergens anders heen want alle zijwegen blijken oprijlanen van privé huizen of boerderijen te zijn. Een enkele wandelaar kom ik in tegengestelde richting tegen maar verder is het relaxt en rustig op deze Paaszondag. De speurtochten zijn klaar en de deelnemers zitten vast en zeker thuis hun gevonden winst op te peuzelen. Mijn oog valt op een tussen de klimop ingegroeid vogelhuisje aan een boomstam. Ik wil het van dichtbij bekijken en terwijl ik in de berm tussen de struiken struin zie ik tegelijkertijd een dikke pad zich in slakkentempo voortbewegen. Wijdbeens, om niet op de pad te gaan staan, sta ik in de bush bush voorovergebogen het vogelhuisje te bekijken en de Iphone van Deen (meegenomen als camera) op te starten om een foto te maken. Dan wordt ik onderbroken door een telefoontje. Foute prikkel natuurlijk. Helemaal op dit moment. Toch pak ik op terwijl ik, moeilijk in balans, met mijn linkerhand het huisje en de pad fotografeer, en met mijn rechterhand sta te bellen. Niet doen, denk ik. Terwijl ik de bosjes uitklauter kap ik het telefoontje af. Blaas even uit en wandel in stilte weer verder. 

Zo'n telefoontje is een soort van teleurgesteld wakker gebeld worden terwijl je net heerlijk in een mooi dromenland ligt. Naarmate de wandelingen vorderen besef ik steeds meer dat de behoefte om je van alle prikkels te ontdoen steeds groter wordt. Zodra ik straks weer thuis ben zal alles in volornaat doorgaan en sta ik er weer middenin. Maar op het moment dat je uit die omgeving bent en in de volle natuur staat ben je echt weg. Weg van de drukke wereld, weg van het lawaai, weg van alle bewegende dingen, weg van de tijd,  weg van alles waarvan je even weg wil zijn.  En dat "weg van alles",  wil je vasthouden.  

Weer moet ik een weg oversteken en aan de overkant opnieuw een zandpad volgen. De Kolkstroeterpad. Het landschap is enigszins hetzelfde. Zand op de bodem, een rij bomen in de berm, en aan weerszijden weide of akker. Maar toch verveelt het niet. Het soort akker veranderd van kleur, kaal, miniplantjes, gerooide mais... her en der een kudde koeien, paarden of schapen en de weg is soms recht wat bij tijden weer overgaat in een bochtige weg of smal kronkelpad wat maakt dat je je bij elke bocht kan laten verrassen.

Een donkerbruine akker trekt mijn aandacht vanwege de vorm. Ik moet ongelooflijk aan Cote d'or chocolade denken😂. 

De weg tussen akker en weide gaat oneindig door. Ik moet uiteindelijk door hekjes heen om weides te betreden omdat er koeien vrij rondlopen. Ondanks ik een een zwak voor koeien heb ben ik toch blij dat ze op afstand staan en al helemaal dat er geen dolle stieren tussenlopen. Het maakt dat ik mijn tijd neem om te genieten van elke plek waar ik loop. Af en toe loop ik langs laag struikgewas waarin ik duidelijk geritsel hoor. Geruisloos probeer ik langs de gewassen te zoeken naar het beest wat ik hoor. Het kan een vogel zijn. Maar soms hoor je duidelijk dat het echt wel een zwaarder dier is die daar ergens scharrelt. Het lukt mij niet de diertjes te vinden. Net als de vogels die ik maar niet op de foto kreeg/krijg, is ook dit kennelijk een verloren zaak. Opvallend staat er op de waarschuwingsborden dat "Onze koeien ziek worden van hondenpoep"

Niettemin is dit ook nog steeds, ondanks je tussentijds asfaltwegen moet oversteken,  het Kolkstroetenpad. Nu begrijp ik uit dit bord dat de weilanden aan dit pad dezelfde naam dragen en uit een onderzoek in 1994 is gebleken dat er hier 137 wilde plantsoorten groeien!

En onderweg pik ik in vele weiden de lieve pasgeboren lammetjes mee. Echt te schattig

Wanneer ik het Kolkstroetenpad echt helemaal uit ben gelopen passeer ik nog een paar boerderijen waarnaast ik ook over een smal zandpaadje moet lopen, maar uiteindelijk moet ik een asfalt weg links opgaan. Ik passeer hier het bord waarop staat dat ik IJzevoorde verlaat. In de gids staat het beschreven als "U verlaat de de kom van IJzevoorde". "Bebouwde" is achterwege gelaten aangezien het slechts om een handje vol boerderijen, die overigens prachtig zijn, gaat.

Ondanks een klein stukje saai asfalt weg ben ik  behoorlijk rap weer terug in de natuur. Er volgt een klein stuk bochtige weg met zijdelinks graslanden, waarna ik uitkom bij een prachtig verbouwde boerderij, omringd door mooi onderhouden weide en paardenbakken en een aantal vijvers. Het lijkt de laatste woning in rij want ter hoogte van deze boerderij stap ik de grens naar bosgebied over. 

Het is een mooi rustgevend bos. Echt hoge bomen, bruin/gele bladeren en heel brede paden. De soort die je in boekjes ziet. Het duurt niet lang tot ik tegenliggers tegenkom. Wandelaars alleen, koppeltjes, met hun hond, hele gezinnen. Hoe verder het bos in, hoe drukker het wordt. Mensen komen met de auto, om in dit bos te wandelen. Al snel zie ik een houten slagboom cq hek met daarop "Landgoed Slangenburg". Ah, ik zit dus vlak bij het slot. Leuk!

Voordat ik het kasteel echt mag zien moet ik toch nog via een kleine omweg een houten brug over waarna een smal kronkelpad volgt. Het is wel een heel gezellig en knus pad. Ver boven mij hoor ik voor en achter de grote specht. Ik moet gelijk aan Louise denken. Zij heeft het mij geleerd. Mijn verdere kennis over vogels stop wel bij de grote specht, maar toch!  

Wat ik ook al in eerdere bossen zag en nu dus weer, is dat de gekapte bomen en takken veelal blijven liggen. Ik loop Langs een hoog modder en zandbouwsel en zie gelijk dat het een wortelkloet is van een boom. Erachter ligt inderdaad een hele lange stam. Wanneer ik langsloop kijk ik recht naar de onderkant en het is bijna een kunstwerk. Ik kan het niet laten en zet het op de foto. Kort daarna zie ik opnieuw een grote wortelkloet liggen. Er zijn stokjes tegenaan gezet en ik bedenk mij dat als ik kind zou zijn, ik hier volledig uit mijn dak zou gaan in het bouwen van hutten in de omgekapte bomen.

Een stel wat achter mij loopt sluit bij mij aan en begint ook over de natuurlijke kunstwerken van omgekapte bomen. Het gesprek gaat verder over waarvoor het laten liggen van gekapt hout zo goed is voor de natuur. Het is een gezellig praatje maar wanneer de dame een steentje in haar schoen heeft en die eruit wil halen besluit ik door te lopen en het wachten op de steenverwijdering uit de schoen lekker aan haar man over te laten.

Niet veel later kom ik bij de slotgracht uit. Het paadje loopt recht op de gracht af waardoor ik linksaf moet slaan. Vol verbazing loop ik verder. Hoe naïf kan ik zijn om te denken dat ik de enige ben die hier een kijkje komt nemen. Het is Paaszondag, morgen wordt het qua weer bar en boos dus iedereen neemt het er vandaag nog even van. Een foto van de oprit lukt mij niet zonder een riedel mensen erbij te hebben. Ik neem er maar genoegen mee en haal bij het slot een koffie to go en gelukkig mag ik even gebruik maken van het toilet.

Op het moment dat ik de brug van het slot weer overloop om naast het kasteel via de kasteeltuin de route weer op te pakken, zie ik ineens dat er even niemand meer staat. Wel zie ik mensen alweer aankomen lopen. Ik zet mijn koffie als een hazewind op de grond, gooi mijn gids er naast en ren terug naar de brug om daar net op het nippertje een mensvrije foto te schieten. Gelukt!

Slangenburg stamt al uit de 14e eeuw maar kreeg de huidige vorm pas in de 17e eeuw. De beneden Slinge die langs het slot loopt houdt de waterhuishouding van de slotgracht op peil. De Duitse familie Passman kocht het slot eind 19e eeuw. Zij hadden vooral het kappen van de omliggende bossen voor ogen maar dat hebben ze uiteindelijk toch niet gedaan. Wel zijn ze zelf in het slot gaan wonen. Na de oorlog werd het bezit van de familie Passman geconfisqueerd. Ondanks de familie wel een goede Duitse familie was. Toch ging alles naar Staatsbosbeheer. Na de oorlog was het kasteel een onderkomen voor benedictijnen. Zij hebben later op het landgoed van het slot een abdij in gebruik mogen nemen. Welke ik door kletspraat met mede wandelaars ben misgelopen. Tegenwoordig is het slot gastenverblijf van de benedictijnen. Als je de behoefte hebt kan je hier in een gastenverblijf tot rust en bezinning komen. Altijd goed zo'n adresje in je boekje te hebben😉

Via de kasteeltuin krijg je mooi zicht op de achterzijde van het kasteel. De route voert je helemaal om het slot heen. Na een oversteek moet ik een super smal paadje opgaan. Voor tegenliggers moet ik tussen de bomen springen om ze voorbij te laten gaan. Al helemaal wanneer je rekening met de 1.5 meter afstand dient te houden.

Niettemin wel een heel gezellig knus paadje met hoge bomen en daarachter weer, grasland. In een holle boom vind ik een theeserviesje met plushe uiltjes. Heel schattig, en zo bijzonder dat iedereen er met zijn tengels vanaf blijft. Iets wat in het hele noorden zo normaal is. Iemand maakt iets in de natuur, en dat laten we gewoon staan!

Aan het einde van het paadje moet ik ook weer een klaphek door waarna ik aan de rand van een bos komt te lopen. Het pad langs het bos leidt mij richting een plantsoen 

In het plantsoen moet ik het pad langs het watertje blijven volgen. Eerst is het alleen grasland, maar het grasland gaat langzaam over in akkerland. Alles keurig netjes in strakke rijen omgeploegd. Eigenlijk is de omgeving, hier in dit plantsoentje, helemaal niet zo heel bijzonder. Maar op de een of andere manier blijf ik maar foto's schieten. Het is het heerlijke gevoel van binnen denk ik. Je voelt je zo fijn hier buiten en ver weg van het alles dat je zelfs de niet bijzondere plekken bijna prachtig gaat vinden. Niet alleen het beeld maar ook het gevoel wil je vasthouden en mee naar huis nemen om te laten zien en te laten voelen.

Achter mij loopt een stel die zich wellicht afvraagt welke debiel zo druk is om elke stap en scheet op de foto te zetten. Schijt aan hebben, denk ik bij mijzelf. Doen waar ik zin in heb. Laat mensen maar denken. Maar ja, wat denken mensen eigenlijk? Wat denk ik wanneer ik voor mij iemand zou zien die doorlopend foto's of film maakt? Dan denk ik niets! Dus... die mensen achter mij denken waarschijnlijk ook niets.

Zodra ik het plantsoen uitloop ga ik linksaf een zandweg op met wederom bomen en graslanden erachter. 

Inmiddels loopt het stel naast mij en volgt de vraag: Ook Pieterpad?  Ja ja , ook Pieterpad.  Oh leuk zeg, ja wij zijn vandaag voor het eerst een etappe gaan lopen. Even kijken hoe dat is en even uitvogelen hoe het met de routebeschrijving en markeringen zit enzo.

Oh wat leuk, roep ik. Ja vandaag voor mij de vijftiende etappe. Ik ben op de helft ongeveer. Wel vandaag voor het eerst alleen.  Ongeveer een kilometer lopen we met elkaar op. Ook net op een heel saai stuk omdat we na de zandweg langs de autoweg moeten. Dus prima om even een kletspraat te doen. Het stel komt uit Apeldoorn. Oh leuk, de plaats ken ik. Ben nl opgegroeid in Voorst. Nou dat kennen zij ook want de mevrouw loopt regelmatig een klompenpad en in Voorst heb je een paar hele mooie klompenpaden!  De meneer wil heel graag vanuit hier het Pieterpad naar het Zuiden lopen en dan doorlopen tot ergens in Frankrijk. Dus dit is een oefening. Zegt hij. Nou super leuk en ook heel stoer. De zestig gepasseerd en dan besluiten om zo'n enorme wandeltocht te ondernemen. Petje af!

We zeggen elkaar gedag en onze wegen scheiden. Nou eigenlijk niet echt maar in die zin dat ik het tempo van mijn pas opvoer waardoor zij achterop blijven. Ik moet de autoweg via een tunnel onderdoor. Vanaf een diep punt kijk ik omhoog naar de bomen. Das echt heel hoog! Eenmaal de tunnel uit doorkruis ik een dorpje met hier en daar een boerderij en vooral weer veel weiden.

Er is een herberg in het dorp waar een koffie to go is maar ik besluit toch door te lopen. De herberg of restaurant ga ik voorbij en ik steek over waar ik een breed zandpad op moet wat door een soort bos, maar eigenlijk ook weer niet echt een bos, loop. Al snel heb ik aan mijn linkerhand een scala aan kerstbomen. Sommigen zelfs met het rode strookje waar de prijs op staat er nog, of misschien al, aan. 

Okej, hier kunnen we dus kerstbomen uitzoeken! Ik vraag mij af of mensen hun boom met kluit hier naar toe brengen om de boom het jaar erna misschien weer op te halen. Kan natuurlijk. Heel duurzaam ook. Of is het gewoon een kweker. Kan ook. Uiteindelijk zie een veld met hele kleine kerstboompjes. Dat zijn echt baby boompjes die net aangeplant zijn. Het is dus vast een kweker, denk ik! En dan volgt aan het einde het bord met daarop de tekst dat er kersbomen gekocht kunnen worden.

Een kweker dus!

Met regelmaat zie ik bomen waarvan de stam gewoonweg natuur kunstwerken zijn. De stammen zien eruit als of ze al heel oud zijn. Of dat werkelijk zo is weet ik niet maar ik kan het niet laten ze op de foto te zetten. Ik vind ze gewoon mooi. Net als de soorten vogelhuisjes die je overal in het bos tegenkomt in alle soorten en maten. De één simpel, de ander sierlijk, de ander robuust. Het maakt niet uit. Er wordt creatief met de vogelhuisjes omgegaan en dat is gewoon te leuk maar vooral ook zo lief!

Ik steek het spoor over. Het is de oude spoorlijn van Zutphen naar Winterswijk die in 1878 werd geopend. In 1880 kon over dit spoor doorgereden worden naar Duitsland. Dit spoor was het laatste restant wat aangelegd werd in het Achterhoekse spoorwegnetwerk.

Ik moet even aan Louise denken die ons op de foto zette midden op het spoor bij Ommen. Ook al komt er geen trein aan, toch voel ik mij nooit happy midden op een spoor. Dus die selfie neem ik hier in mijn eentje wel even van de zijkant van het spoor.

De route over de zandweg gaat verder en tussen de bomen zie ik een akker of graanveld wat bijna goudkleurig lijkt. Het is prachtig! Terwijl ik de bush inkruip om het op de foto te zetten zie ik in mijn ooghoek een stel rommelen en heen en weer dartelen. Terwijl ik de bush weer uitloop kijk ik hun aan en afwachtend met vragende blik staan zij mij aan te kijken. Wanneer ik weer op het pad sta vragen ze of ik bekend ben hier. Nee, eigenlijk niet. Maar misschien kan ik toch helpen?  Ze volgend een klompenpad en volgens de wegbewijzering lijken ze drie kanten op te kunnen. Dus ja, wat is dan de goede kant? Ik denk met hun mee en gok dat ze dezelfde kant op moeten die ik ook op moet. De man denkt daar hetzelfde over. We lopen dus met elkaar al kletsend door. Einde weg besluit ik bij cafe Pol een koffie en een croissant te halen. Het stel loopt door.

Nou die croissant ging er wel in. En die koffie trouwens ook.  Ik maak gelijk een rondje door de tuin, zie weer een eigen gefabriceerd vogelhuisje en met een stevig tempo vervolg ik mijn route die al spoedig weer langs een stuk autoweg gaat. 

Niettemin worden mijn ogen wel gestreeld met uitgestrekt landschap die mooi is en rustgevend aandoet. Ik zie de eerste stukken van de Oude IJssel opdoemen. Als het goed is moet ik dus niet al te ver van de sluis zijn, waar ik volgens de route overheen moet.

Ik moet inderdaad een smal straatje inslaan waarna ik halverwege het stromende water kan horen. Ik schiet wat foto's. De omgeving waarin de oude IJssel loopt is prachtig. Zelfs zonder het zonnetje en met het zware wolkendek boven zich toont de omgeving bijzonder.

De oude IJssel, die in Duitsland ontspringt, was van grote economische betekenis voor een aantal Nederlands en Duitse stadjes met een welvarende metaalindustrie. In Nederland waren dat stadjes als Genderingen, Ulft, Doetinchem. Hier stonden in de 18e eeuw ijzerhutten wat de voorlopers waren van de hoogovens. In de ijzerhutten werd ijzer gegoten uit lokaal gewonnen ijzeroer. De bekendste ijzergieterij is van Diepenbrock en Reigers uit Ulft. DRU. Vroeger was er geen huishouden die geen pan, fornuis  of haard van DRU had. In 1999 is deze fabriek uit Ulft vertrokken. Ùberhaupt is er niets meer over van de bloeiende metaalindustrie. Deze sluis is in ieder geval wel overgebleven uit die tijd. De sluis is gerestaureerd en in 2016 pas opengesteld.

De bedding van de Oude IJssel is een geul van de Rijn 

Eenmaal de sluis overgestoken zie ik helemaal geen pad. Ik loop dus weer terug. Maar naast mijn beschrijving in de gids staat er ook een wegbewijzering waarop toch heel duidelijk staat dat ik de sluis over moet steken. Dus opnieuw ga ik de sluis over. Ik merk dat ik het lawaai van het kletterende water best beangstigend vind en ik, daar helemaal in mijn uppie, het over de sluisweg op een dribbeltje zet. Door een smalle opening in een houten barricade zie ik de doorgang naar het graspad en veilig in het veld staande, voel ik mij weer rustig. Ik moet het pad vervolgen langs het water. Eerst passeer ik een vistrap, die gelijk met de restauratie van de sluis vlak voor 2016 is aangelegd. Vervolgens moet ik een flonderpad op die kriskras door het riet gaat waarin ik halverwege een zwaan op het nest zie broeden.

Het is een mooi stukje en hier ben ik echt Remi. Alleen op de wereld. Vader en moeder Zwaan zijn de enige bewegende wezens die ik hier tegenkom. Het is heerlijk hier. Ondanks ik hier only the lonely ben voel ik mij niet alleen of eenzaam maar juist heel vrij. Ik merk op dat het ook in mijn hoofd stilstaat. Even geen gedachte, geen besef van tijd, geen besef van wat allemaal nog moet. Gewoon even helemaal niets. Hoe fijn is dat gevoel? Heel fijn!

Het oude IJssel gebied loop ik uit, nou ja niet echt, maar het grasland naast de uitloper van de oude IJssel wel. Ik moet een weg oversteken en zie een heel peleton aan gedumpt Mc Donalds troep op de grond liggen. Vlak voor ik de sluis naderde zag ik in de verte (Zal Doetinchem geweest zijn) een grote M boven alles uitsteken. De eerste grote gele M die ik in de buurt van het PieterPad zie, waardoor ik al mijn bedenkingen kreeg. Niet veel verder liep ik langs een Parking waar ik eea aan Mc Donalds afval zag liggen. Het zal niet zo zijn!! En nu, krap een paar kilometer verder ligt er weer een hele berg. Gewoon uit het autoraam geflikkerd. Aan de berg troep kan je zien dat een groep hun maal in de auto heeft genuttigd waarna raampje open en de rest spreekt voor zich. Hoe schandalig.  En waarom is het toch altijd het Mac Donalds en KFC volk die gewoon de troep maar neergooit waar het hun uitkomt. De papiertjes van de plaatselijke bakkerij en de koffie to go's zie ik namelijk niet op straat liggen. Echt vreselijk!

Nadat ik de weg over ben gestoken en weer een natuurgebied inloop kom ik erachter, doordat er een groot bord staat, dat ik in het Rivierenlandschap ben toegetreden. Echter loop ik op deze etappe  geen rivier meer voorbij, maar binnen dit landschap is er een scala aan ...  

via een slingerweg loop ik kleine dorpjes langs die enkel uit een handje vol boerderijen en vooral veel graslandschap bestaan. Ik loop eerst door Terborg waar ik in een bocht, op een hoek van een tuin, een boom zie staan die ik echt prachtig vind. In de stam zit een grote geul waardoor je in de stam kijkt die helemaal hol is. Ik zet 'm op de foto, die helaas vanwege het licht wel wat donker is uitgevallen. Ik loop door en even later fietst er een man voorbij die mij aanspreekt. Mooi he die boom!!  Ja zeker zeg ik hem terug. Hij had mij kennelijk van verre een foto van de boom zien maken.  Ja een heel bijzondere boom, zegt hij. Ik fiets er vaak langs en elke keer bekijk ik 'm weer vol bewondering. We zeggen elkaar weer vriendelijk gedag waarna de man verder fietst en ik verder loop.

Het is echt een oneindige weg door boerenlandschap. Van Terborg kom ik door Etten. Niet veel spectaculairder dan Terborg. Ik vind de grote hoge stroombekabeling die door de weilanden staan indrukwekkend. In de stad zie je dat eigenlijk niet meer. Alles ligt onder de grond. Maar hier op het platteland zijn die elektriciteitskabels allemaal nog boven de grond geplaatst. Heel normaal. Toch heb je er geen erg in dat dit in de randstad niet is en zodra je even de stad uitgaat je de palen direct in de landschappen ziet opdoemen.

De weg waar geen einde aan komt, gaat vervolgens door Warm. Het is hooguit een bankje die er op duidt dat ik in het dorp ben maar verder is er, in ieder geval voor mij, niets wat lijkt op een levendige buurtgemeenschap. Het is nog steeds mooi maar ik merk ook dat ik uit begin te kijken naar Braamt. Zover kan ik er niet meer vandaan zitten. 

Stiekem begin ik toch even op mijn kilometerteller te kijken en te rekenen of het mij zal lukken de trein van vijf uur in Doetinchem te halen. Het is bijna half vijf wanneer ik tussen Vethuizen en Wijnbergen doorloop. Eenzelfde pot nat als Terborg, Etten en Warm. De omgeving blijft mooi en de fotocamera maakt overuren. Het is meer dat het einde dag loopt, de wolken worden donkerder en ik bedenk mij dat ik eigenlijk best laat thuis zal komen. Dat had ik mij niet zo bedacht cq gerealiseerd toen ik einde ochtend zo impulsief in de trein sprong. Het is immers Paasdag, en ondanks ieder vandaag zijn eigen ding heeft, vind ik het wel gezellig om met elkaar een lekker avondmaal te nuttigen en samen de dag af te sluiten.

Ik ervaar nu dus de voordelen van het vroeg in de ochtend starten, wat ik vrijwel altijd doe. Maar goed, ik kan veel willen, wat er ook gebeurt, ik zal toch eerst in Braamt aan moeten komen.

En dan eindelijk komt er een einde aan de oneindige weg. Ik moet een plantsoen instappen waar ik langs een oever een smal pad moet blijven volgen. In de verte zie ik Braamt liggen maar op de een of andere manier kan ik geen enkele inschatting maken over de tijd die ik wellicht nog nodig zal hebben. De grond waarop ik loop is bizar droog. Ik bedenk mij hoezeer wij altijd klagen wanneer we drie dagen regen hebben. "Oh wat een weer",  "Altijd het zelfde zeikweer hier in Nederland",  "Houdt het nou nooit op met die regen??" In de klaagliederen om ons heen klinkt het altijd alsof we al drie jaar in de regen zitten. Mensen zijn vaak verbaasd wanneer ik zeg dat het toch wel meevalt omdat we, volgens mij, echt ongelooflijk veel mooi weer hebben. Maar kennelijk voelt een dag regen voor veel mensen als "al een maand regen".  Kom hier maar even lopen. Dan zie je aan de grond hoeveel regen er in het afgelopen jaar, of afgelopen jaren, is gevallen. Overduidelijk niet genoeg. De grond is echt kurkdroog! Zorgelijk ook!

Aan het einde van het pad moet ik rechts inslaan waardoor ik op eenzelfde soort pad blijf en door weilanden heen loop. Op een gegeven moment loop ik vast. Ik ben omringt door prikkeldraad en schrikdraad. Shit. Dit kan toch niet waar zijn. Moet ik weer helemaal terug! Die trein van vijf uur wordt het sowieso niet, dus die last valt al van mij af. Maar hoe kom ik hier uit zonder onder stroom te staan. Ik bekijk waar ik eventueel onder het schrikdraad door kan kruipen. 

Het lukt mij toch een hele smalle opening te vinden en ik blij ben dat mijn buik en billen een dergelijk maat hebben waardoor ik er krap aan doorheen kan. Gelijk sta ik weer in een vierkantje omringd door prikkel- en schrikdraad. Maar gelukkig. Ook nu lukt het toch weer om door een kabouterdoorgang te ontsnappen. Opnieuw opluchting. 

Ik loop het weiland uit en tref aan het einde op de asfaltweg een gezellig eigenhandig getekend reclamevel voor proviand to go. Ik pas! Wel draai ik mij nog even om en schiet een foto van het weiland wat ik heb moeten doorkruisen. Dit was echt het laatste stukje. Echt afzien was het niet, maar opgesloten tussen prikkel- en schrikdraad moest ik wel even slikken. Dus toch enigszins opgelucht dat ik nu veilig op asfalt dan wel normale weg sta!

Eenmaal de asfaltweg opgeslagen loop ik inderdaad Braamt binnen. 

Via de hoofdweg loop ik regelrecht op een bushalte af. Het is halte Buiting (of zo iets). Ik moet eigenlijk naar de Langestraat maar aangezien de bus met een kwartiertje zal komen en slechts één keer per uur rijdt, besluit ik het risico niet te nemen om verder te wandelen en misschien meer tijd nodig te hebben dan verwacht. Ik dartel dus wat om de bushalte heen en al snel komt er een man aangehobbeld. Ook een Pieterpad wandelaar. Ook zojuist zijn vijftiende etappe afgerond. En heel toevallig ook iemand die besloot eraan te beginnen als onderdeel van de voorbereiding op de Camino. 

We kletsen wat in de bus en eenmaal in Doetinchem  gaat ieder zijn eigen weg. Kwart voor zes zit ik in de trein richting Rotterdam, waar het op het thuisfront even een gevecht lijkt te zijn wie mij van het station mag halen🤣. Kennelijk hebben de mannen, ondanks ze allemaal hun eigen plan hadden, toch de behoefte om Paasdag gezellig met elkaar af te sluiten. Kwart over zeven ben ik thuis. Iedereen is er weer. Ik trek de koelkast open, fabriceer een lekker maaltje en met een glas wijn erbij sluiten we Paasdag gezellig af. 

Hoezeer ik er  toch een beetje tegenop zag om alleen aan de route te beginnen ben ik super blij dat ik ben gegaan. Ja, af en toe, op stukken,  ben je even alleen op de wereld. Je bent maar een stipje in die hele grote wijde natuur. En wanneer je als klein mensje in je uppie rondloopt in die grote natuur, dan is het niet de eenzaamheid, maar de ongelooflijk ongrijpbaar grote rijkdom die je omringd. Ik heb mij echt geen moment eenzaam en alleen gevoeld.