Echte schoonheid zie je pas wanneer je erin staat en daadwerkelijk ervaart

Kwart voor zes spring ik opnieuw op de afgedankte stalen ros van Jort. Uiteraard moet ik mij ook deze ochtend weer helemaal lens trappen, maar vandaag ben ik wel zo slim een plastic zak om het gescheurde zadel te gooien. In ieder geval houd ik een droog achterwerk aan deze fietstocht over. Zo waar haal ik met mijn slakkengang, in de eerste versnelling, een mountainbiker in. Het kan dus nog erger, denk ik bij mijzelf. Eenmaal op station Alexander staat Louise al met koffie op mij te wachten. Wat een heerlijk begin van de dag!

Etappe 11 Hellendoorn - Holten 16 kilometer

Het is, tegen verwachting in, best druk in de trein. Beetje verbaasd waar al die mensen om zes uur in de ochtend heen moeten. Die gaan vast niet allemaal op Pieterpad! Effin, het is weer relaxt, we drinken onze koffie en kletsen wat over koetjes en kalfjes.  Op het moment dat wij  door de knal oranje bol, die zichzelf  achter de bomen vandaan  de lucht in duwt, getriggerd worden om naar buiten te kijken, zien wij door het viezige treinraam opnieuw een steeds mooier landschap opdoemen. Hoe verder richting het oosten hoe beter!

zestien over acht stappen we in Nijverdal de trein uit. 

Omdat Hellendoorn geen station heeft waren Louise en ik afgelopen vrijdag genoodzaakt na het eindpunt van etappe tien gewoon door te lopen naar Station Nijverdal. Dan heb je twee opties. Je kiest de meest praktische maar saaie route rechtstreeks naar het station, of je kiest ervoor om de eerste 3.5 kilometer van etappe 11 mee te pakken en na die 3.5 linksaf door te steken naar Station Nijverdal. We kozen voor het laatste. 

Na ons bezoekje aan meneer Roetman hebben we een rondje door Hellendoorn en kerk(plein), tevens eindpunt etappe 10-beginpunt etappe 11 gedaan. Hellendoorn ken ik enkel vanuit mijn jeugd. Mijn wetenschap reikt niet verder dan  Avonturenpark Hellendoorn. Mijn moeder ging vaak op woensdagmiddag mij en mijn zussen hier naartoe. In mijn beleving is Hellendoorn dus niet meer dan Avonturenpark Hellendoorn. Dat er wellicht ook nog mensen zouden wonen is nooit in mij opgekomen. Echter blijkt het een authentiek klein plaatsje te zijn. Een Esdorp met een kerk in het midden en mooie oude pandjes eromheen. In het oude smalle met klinker betegelde winkelstraatje tref je het IJs- en Bakkersmuseum aan.

Het dorpje toont liefelijk. Des temeer waren we enorm verontwaardigd toen we door een witte bestelbus bijna van de sokken werden gereden. Dit is in Rotjeknor gewoonste zaak, maar hier in Hellendoorn? Dat kan toch bijna niet. Op slechts een paar centimeter na konden we op tijd voor het voertuig wegkomen. Louise schroomde niet om de bestuurder, zoals we dat in Rotterdam ook doen,  even een goede uitbrander te geven. Rotterdamse actie..., dan ook een Rotterdamse reactie!

We blazen nog even stoom af maar raken kort daarna alweer afgeleid door het liefelijke dorpje. Je bent er wel zo doorheen dus al snel waren we terug naar de kerk en volgden de rood-wit gemarkeerde route van het Pieterpad om een begin aan etappe 11 te maken. We kwamen op een pad die ons opnieuw de natuur in bracht. Bij één van de eerste de beste boerderijen stonden onder een boom een paar lieve koeien te grazen. Ik blijf een zwak houden voor koeien. Zo log, zi lief, zo aandoenlijk. De beestjes werden op de foto gezet en snel gingen we door.

Slechts een paar stappen verder nam Louise een grote Specht waar. We bleven stokstijf staan staan bij een boom. Het duurde even maar uiteindelijk zagen we 'm zitten. Hoog in de boom. Voorzichtig probeerde ik dichter bij de boom te sluipen in de hoop dat de vogel niet weg zou vliegen.  De lichtval door de bomen maakte het moeilijk om goed te zien of ik de vogel in mijn lens had. Op goed geluk schoot ik een aantal foto's en zowaar staat ie erop. Al moet je wel even heel goed kijken.

Van een smal bospad kwamen we op een breed bospad terecht. Eigenlijk een wat saaiere weg in tegenstelling tot wat we allemaal achter de rug hadden. Maar ook wel weer prima. In ieder geval ook een bospad waarin je niet zo opgesloten zit. Wijd, licht en open.  He wolkenveld boven ons begon behoorlijk stevig te worden. Ik twijfelde of het niet zou gaan regenen. De buitenradar zei van niet, mijn gevoel en die van Louise gaf iets anders aan. Nou ja, we konden er toch niets mee dus gewoon stuk door blijven lopen was de enige optie.

Opvallend veel mountainbike parcourtjes troffen we aan weerszijden van de paden aan. Tussen de bomen door zagen we doorlopend moutenbikers over de dunne crosspaden en heuvels racen. Dat was wel heel tof en het gebied leent zich er ook uitstekend voor.  Over al die heuveltjes tussen de bomen door is toch prachtig. In Rotterdam moeten we het toch met een aangelegde betonparcours doen.

Hier in dit bos  lag het ook vol met  gekapte mega lange boomstammen. Ondanks de benen toch wel moe begonnen te voelen moesten we even klauteren. Blijft gewoon leuk!

De tijd tikte door en daarbij begon het toch te spetteren. Na zo´n dag vol zonneschijn worden we out of the blue nog verrast door een niet voorspelde regenbui.

Uiteindelijk kwamen we aan bij het Ravijn, een stuk waar onder de Hellendoornse berg door is gegraven om het spoor aan te leggen. Hier was een prima dwarssteek die ons rechtstreeks naar station Nijverdal zou leiden. Aan de voeten te voelen was het ook  wel genoeg geweest. Via een smalle kronkelweg langs bos en hoge heuvels staken door en liepen 2 kilometer later station Nijverdal in.

Louise zag het wel zitten…, dus samen maar gelijk bekokstoofd dat we next wednesday, vandaag dus, samen gewoon weer lekker op pad gaan. Nog 13 kilometer van etappe 11 en pakken dan gelijk etappe 12 erbij. Moet lukken. 

Dus...

Zijn we vandaag weer back in Nijverdal!

We nemen de dwarsdoorsteek, die we de vorige keer vanaf het 3,5 km punt op de route Hellendoorn - Holten,  door `Het Ravijn` heen  tot station Nijverdal hebben genomen. Alleen nu omgekeerd. We willen ‘m vandaag wel graag aan de andere kant van de weg lopen, via de Grotestraat,  maar weten niet of er een gangbaar voetgangerspad is. Een super vriendelijke meneer weet precies hoe de Pieterpadders moeten lopen en wijst ons de weg zodat we inderdaad aan de andere kant terug kunnen lopen naar het punt waar we vijf dagen geleden zijn gestopt.

Vanaf het moment dat we ons in de bossen van de Sallandse heuvelrug begeven is het weer volop genieten. Binnen no-time zijn we de sores en drukte uit het chaotische Rotterdam alweer kwijt en gaan volledig op in de rust, de frisse bries en genieten van het fluitconcert wat de vogels af en aan geven. Louise kan haar hart weer ophalen. Binnen de kortste keren staan we alweer stil. Wijsvinger in de lucht gestoken met één keer de kreet… “Hoor”. Alsof het een gegeven commando is staan we samen acuut (muis)stil en luisteren naar het geluid van een vogel waarbij Louise probeert te achterhalen om welke vogel het gaat en waar die zit. Wanneer ze de vogel spot doe ik een poging mijn camera er op tijd bij te hebben maar helaas lukt dat meestal net niet. Het is camera aan, vogel weg!

We lopen in het Nijverdals Spoorbos waar zich Kamp Twilhaar bevindt. Dat er in Nederland eigenlijk nog weinig bekendheid is over de Joodse werkkampen blijkt wel weer. Want net als kamp Erika, hebben wij allebei ook nog nooit van dit kamp gehoord. Al snel zien we rechts van ons een wat kale vlakte opdoemen. Er liggen langwerpig met gras begroeide heuvels, soort terpen, en er staat een armzalige hoge poort met daarop “Kamp Twilhaar”.  Terwijl de vogels boven mij volop fluiten, staar ik naar de armzalige poort. Een dubbel gevoel bekruipt mij. Die van vrijheid en die van beklemdheid. Welk leed hier is geleden weet ik niet precies, maar de armzalige poort waarachter de stille en kale vlakte ligt, vertelt een verhaal zonder een woord te hebben gesproken, maar wat door de luisteraar direct begrepen wordt. 

Twilhaar was een Rijkswerkkamp voor werklozen. Werkloos geraakte vissers en zeelieden uit Katwijk, Den haag en omstreken kwamen hierheen. Het kamp was bedoeld om in de jaren ‘30 - ‘40, toen er weinig werkgelegenheid was,  een grote werkgelegenheid te creëren. De arbeiders gingen werken in de Sallandse heuvelrug.  In april 1942 kreeg de beheerder van Kamp Twilhaar te horen dat het kamp door de Duitsers in bezit werd genomen en het een Joods werkkamp zou worden. Op 10 juli (mijn geboortedag) 1942 arriveerden de eerste 83 joodse arbeiders. In oktober 1942 werden de joodse arbeiders via kamp Westerbork afgevoerd naar vernietigingskampen. 

Louise en ik hebben hier enige tijd gestaan, gekeken, gelezen, gedacht en geluisterd naar de stilte die hier op deze plek spreekt!

We gaan het pad weer op en praten nog wat na over wat er hier gebeurt is en/of gebeurt zou zijn. Hoe het was en hoe de fluitende vogels het ultieme gevoel van vrijheid afgeven. We vragen ons gelijk af, hoe was het toen met de vogels? Waren de vogels in die tijd ook zo opgetogen aan het fluiten? In onze beleving is dat niet het geval. Maar feit is dat de natuur natuurlijk gewoon doorgaat met leven, ook al is er in de mensenwereld ellende. Maar op de een of andere manier kunnen we dat in onze gedachte dan toch moeilijk combineren. Bedenken dat er wreedheden tijdens een oorlog plaatsvindt en tegelijkertijd de vogels die het ultieme gevoel van vrijheid afgeven met hun grootste vogelzang. 

Al snel worden we weer afgeleid doordat we een grote kudde schapen in ons vizier krijgen. We komen bij de schaapskooi aan. Dit geeft denk ik de beleving van het Pieterpad goed aan. Je ziet, hoort, leert  en beleeft iets, en een stukje verder val je weer in een ander iets waarnaar je luistert, wat je leest en beleeft. Het gebeurt bijna niet dat je in iets blijft hangen want er is te veel om te beleven onderweg.

Wat betreft de schaapskooi..., de schapen lopen hier niet meer vrij rond. Dat was ooit bedoeld om de heide op de Haarlerberg te onderhouden. Met 400 schapen moest dat wel lukken. Echter bleek de Korhoen hier niet beter van te worden. De populatie nam drastisch af. Dus om de kornhoen populatie te redden werd de schaapskooi weer opgedoekt. Niettemin is de kudde nog wel behoorlijk, alleen staan ze achter slot en grendel. We nemen wat foto’s maar een boer, rijdend op een tractor, die balen voer over het hek aan het lozen is lijkt zich niet te storen aan twee dames die over het hek gebogen staan om de schaapjes te fotograferen. Ondanks de boer ons vrolijk gedag wuift moet louise wel een sprintje door de blubber trekken om niet door een tractor geraapt te worden.

Langs een weide lopen we een bosgebied in met een rood betegeld pad. We moeten wel wat klimmen, dat zal de Noetselerberg zijn, denk ik. Het is eigenlijk een knus en gezellig stuk wat we lopen. Het weer is ook prachtig, Louise heeft haar jas al uitgedaan. Een aantal keren komt er weer een kreet uit Louises mond “Hoor”, met wijsvinger in de lucht, en we staan beiden acuut roerloos in stilzwijgen. Louise hoort de vogel niet alleen, ze ziet ‘m vaak ook. Ik grijp naar mijn Iphone, toets de toegangscode in, start de camera en net wanneer ik op de knop wil drukken… vliegt de vogel weg. Again!

Maar we blijven proberen. Er komt een keer dat ik een vogel op de plaat krijg! Diverse groot spechten hebben we gehoord, maar die te vinden lukt niet altijd. Op die éne keer na aan het begin van deze etappe.

Via kronkel bospaden komen we uiteindelijk bij een asfaltweg die we een stukje paralel moeten volgen en daarna maken we een haakse bocht. 

We lopen het nationaal park  De Sallandse Heuvelrug van boven  naar beneden en eigenlijk vallen we een beetje van de ene verbazing in de andere. Wat een ongekende schoonheid kom je hier weer tegen. Na deze haakse bocht dus ook. Alsof het een soort verrassingseffect moest hebben. De bocht om komen en dan ademloos zijn. We zijn op een hoog punt, de Haarlerberg uitgekomen, en het uitzicht is echt adembenemend. We voelen ons  op vakantie. Het doet mij een beetje denken aan een plek in Noord Spanje waar ik ooit met mijn gezin ben geweest. Daar waren ook van die uitgestrekte glooiende cq heuvelachtige gebieden die heel droog leken/waren met mooie roodbruine kleuren met daartussen wat groen van de bomen en geel van de tussenliggende zandvlakten. Dit was net zo. Hier staan met die zon brandend op mijn bol, waan ik mij weer even daar in Spanje. 

We staan op de uitkijk te genieten van het prachtige uitzicht. Wat een geweldig mooie natuur. het is een genot wat je vast wil blijven houden. Maar op een gegeven moment moet je toch door. Dus dat doen we dan ook. We komen wederom op een bospad die uiteindelijk steeds smaller wordt. Het is zo’n vreselijk leuk en gezellig stukje. We moeten achter elkaar over de paadjes lopen die zigzaggend door  het gebied gaan en waarbij de bovenliggende boomwortels als een soort traptreden fungeren. We voelen ons een beetje als een stel kleine kinderen die door een grote tuin aan het zwieren zijn. 

Met hier en daar galmt de kreet “hoor” gecombineerd met het omhoogstekende wijsvingertje waarna we weer stokstijf stilstaan te luisteren. Elke keer opnieuw doe ik een poging om een vogel op de foto te krijgen die toch weer mislukt. We moeten er eigenlijk heel erg om lachen. Hoe is het mogelijk dat ik na een keer of tien nog steeds de vogels niet op de plaat heb staan. Alsof ze het er om doen. Inderdaad net wanneer ik de foto wil nemen, vliegen ze voor mijn neus weg. We struinen zwaar genietend door de mooie natuur. We hebben totaal geen besef waar we eigenlijk zitten, we lezen geen route, we checken geen route, we laten ons helemaal gaan over de kronkelpaden en worden blij van alles wat we onderweg tegenkomen. 

We naderen een brede zandweg in een open veld. We hebben het veld eerst links van ons waardoor we er niet echt notie van hebben. Eenmaal aan het einde van het zandpad moeten we links waardoor we vol zicht op het veld krijgen. Nu pas  zien we de pracht ervan. We proberen foto’s te nemen. Dan ziet het er mooi uit. Maar de echte schoonheid die we hier live ervaren krijg je niet op de foto weergegeven. We vinden dat eigenlijk jammer want je wil het graag mee naar huis nemen en laten zien. Kijk, zo was het. Echt zo mooi was het!  Maar wat we mee naar huis kunnen nemen is slechts een indruk want de werkelijke schoonheid. Echte schoonheid zie je pas wanneer je erin staat en daadwerkelijk ervaart.

We lopen verder langs het veld en leggen een lange brede zandweg af. Wanneer we de Haarlerberg aflopen komen we op de Schouwenburgerweg terecht, hier missen we een afslag. In eerste instantie hebben we dat niet helemaal door. We zijn druk aan de klets. Het is diepgaand, over hoe mensen soms in elkaar zitten en wat hetgeen is wat mensen vormt waardoor ze zo in elkaar zitten. Effin, een heel psychologisch gesprek waarbij we totaal geen notie hebben van het feit dat we heel de PP-markering niet meer gevolgd zijn. Het is even een helder moment waarop ik mij bedenk dat ik eigenlijk al een tijd geen rood-wit teken meer heb gezien en ik ook niet meer in mijn PP-boek heb gekeken. Ik pak de on-line route erbij en zie dat we inderdaad van het pad zijn. Okej, niets aan het handje. We maken rechtsomkeer, houden de route.nl app aan tot we weer terug zijn bij de afslag waar we in hadden moeten slaan. Het blijkt een bospad. We stappen om de bielzen heen en betreden Landgoed Noetselenberg.

De route van vandaag is weer erg afwisselend. Dat maakt het super leuk. De tijd en de kilometers gaan eigenlijk best snel. De afwisseling houdt ons zo bezig dat we er geen erg in hebben. We schieten behoorlijk op en verwachten, als het zo doorgaat, rond twaalven in Holten te zijn.

Al snel vervolgen we ons gesprek, wat overgaat van hoe en waarom mensen in elkaar zitten zoals ze in elkaar zitten, in hoe onze kinderen in elkaar zitten zoals ze in elkaar zitten. Echt zware kost vandaag! Het gesprek stopt abrupt wanneer er een knalgele vlinder voor ons langs vliegt. We staan stil en denken: die willen we op de foto. We pakken de iphones en rennen er achteraan. Maar het beestje is te snel. Het is zo fel geel dat je zelfs op enorme afstand het diertje nog ziet vliegen. Echter is ie dan wel te ver weg om op de foto te krijgen. Er komen mensen in tegengestelde richting aanlopen. Ook zij waren kennelijk met de vlinder bezig. Louise spreekt ze aan en vraagt of zij weten wat voor soort dit is. De man zegt dat het een citroenvlinder is. Klinkt wel logisch! 

Maar helaas pindakaas. Evenmin als dat het lukt een vogel op de kiek te krijgen is het ook bij deze vlinder niet gelukt.

We wandelen verder door landgoed de Noetselenberg. Het is mooi en rustgevend en uiteindelijk naderen we de Holterberg. Dit is het laatste stuk voor Holten. Een lange kaarsrechte weg die er dwars door Hoterberg heen gaat. Het is een mooi gebied, maar doordat we lang over dezelfde weg blijven lopen beginnen we weer te kletsen en te kletsen waar, net als aan de weg, geen eind aan komt.

Wanneer ik op een gegeven moment in mijn PP-gidsje kijk om te checken waar we eigenlijk zitten, zie ik “Canadese begraafplaats” staan. Oh jaaaaa, roep ik naar Louise. Hier heb ik over gelezen en daar wil ik heen. Zou ik het door ons geklep zo vergeten zeg! We blijken inderdaad vlakbij te zijn. We moeten wel even een kilometer van de route af maar dat maakt niet uit. Het is half 11 in de ochtend, we zijn bijna in Holten, wat let ons om even deze extra tijd te pakken die zeker de moeite waard zal zijn. Sowieso. Het gaat om mensen die zich geofferd hebben voor onze vrijheid. Daar maken we graag tijd voor vrij.

We komen op een kruispunt aan waar ook een wegbewijzering St Pietersberg - Pieterburen staat. Nou die pakken we zo wel voor de foto. We kijken even of we inderdaad hier in moeten slaan om bij de begraafplaats te komen. Tegelijkertijd komt er een groepje fietsers aan. 70-plussers die met elkaar een dagje erop uit zijn. Ook zij willen naar de begraafplaats. Over en weer zijn we behulpzaam, overleggen en vertellen we hoe je bij de begraafplaats moet komen, wat de kortste weg is en hoe je het best weer terug op de route komt. Zij fietsen verder, wij wandelen verder.

We slaan het pad links in en moeten doorlopen tot het eind. halverwege vliegt er weer een citroenvlinder langs. Weer als een stel gekken pakken we de Iphone en sluipen we erachteraan. Op goed geluk schieten we foto’s en na heel goed kijken blijkt dat we toch een lucky shot ertussen hebben zitten. Wel niet helemaal glashelder maar het diertje staat erop.

Het is echt geweldig weer. De temperatuur is lauw, ondanks je op een open plek hier en daar wel een frisse wind voelt waaien. Maar nu we richting einde ochtend gaan voelen we de warmte opkomen. De lucht strak blauw, de zon boven onze bol, en de vogelen die het voorjaar kenmerken door hun getjilp en gefluit. Wat is het ook vandaag weer top!

Niet veel later staan we bij het kerkhof. Ook hier weer een indrukwekkend moment waar we allebei ook even onze eigen weg volgen en de dingen lezen en bekijken waar we zelf behoefte aan hebben. Lopen op een plek waar mensen liggen, velen in de leeftijd van mijn oudste zoon, die hun leven hebben gegeven voor onze vrijheid. Ik loop langs graven en bedenk mij hoe het voor de ouders van deze jongens geweest moet zijn. Zij kregen bericht dat hun zoon van 18, 19, of misschien 20, aan de andere kant van de wereld is gestorven omdat hij vocht voor de vrijheid van een ander. Hoe bizar is dat. Wanneer ik hier sta krijg ik een gevoel van binnen wat ik niet goed kan omschrijven. Het is alsof mijn hart overloopt van warmte en trots. Niet naar mijzelf maar naar al die jongens mannen die hier liggen voor mij, voor ons, zodat wij het leven kunnen leiden zoals we dat nu leiden. De beperkingen van Covid dus even niet hierin meegenomen. Maar besef dat de beperking die we nu tijdelijk hebben,  eigenlijk in meervoud,  ook onze levensstandaard had kunnen zijn wanneer al deze mensen zich niet hadden geofferd. Hoe ongelooflijk dapper zijn zij geweest. De angst voor wat komen gaat en de moed om het gewoon te doen. Diep respect!

We komen weer even tot bezinning en lopen de weg  terug naar het kruispunt waar we van de route zijn gegaan. We moeten een lang bospad volgen en merken op dat er paaltjes staan met daarop allerlei leuke informatie en weetjes. Eerst denken we dat het willekeurige informatie is maar op een gegeven moment komt er een helder moment  waarbij ik opmerk dat de nummers op de paaltje jaartallen zijn. Het is echt leuk gedaan. De hele weg vanuit Holterberg naar Holten staat dezelfde paaltjes in oplopende jaren met daarop informatie wat er in dat bewuste jaar is gebeurt. Af en toe tussen de paaltjes door een houten kunstwerk, waaronder ook (opvallend vaak) varkens. Op deze manier kan je er een hele culturele en educatieve wandeling van maken. Echt heel erg leuk gedaan.

Aangezien wij nog een extra etappe te gaan hebben blijven we niet bij te veel paaltjes staan. Wel zoeken we ons eigen geboortejaar even op.

Aan het einde van het pad komen we bij een lange beukenlaan uit. Aan weerszijde is grasland te zien met hier en daar een huis en recht voor ons zien we het centrum van Holten. Heel leuk om zo vanuit het bos  via de rode loper: de beukenlaan, het station van Holten op te lopen. 

Etappe 11, dan wel etappe 1 van vandaag, is volbracht. 

We schieten wat foto’s op het station, duiken daar een wc in en lopen naar een ijssalon tegenover het station waar we een koffie te go halen. Het is kwart over twaalf, de zon schijnt volop dus met onze koffie zoeken we een plekje op het plein voor het station en gaan daar lekker aan onze lunch knabbelen. Een hele dag hebben we nog voor ons terwijl we al een hele dag achter de rug hebben. Hoe goed voelt dat? Heel goed! Even opladen en dan gaan we zo meteen lekker aan etappe 12 beginnen.

 

Helaas bleef het deze etappe wel: Anne camera aan, vogel weg!  Misschien dat er vanmiddag een geluksmoment tussen zit. We gaan het zien. Niettemin kan ik niet anders zeggen...

Zo'n leuke etappe, zo veel moois onderweg, zo mooi weer en zooooo gezellig gezelschap. En ook weer een klein beetje kennis van ons mooie Nederland erbij! Top!